Trang chủ » Silic – Vai trò khoa học đã được nhìn nhận

Silic – Vai trò khoa học đã được nhìn nhận

Trước đây, nguyên tố Silic không được xem xét là một nguyên tố thiết yếu (trong 16 nguyên tố cần thiết cho cây trồng) nhưng vai trò khoa học của Silic là điều không thể chối bỏ. Chúng ta vẫn thường cho rằng, cây trồng được gieo trồng trên đất, và hầu hết trong đất về bản chất đều giầu nguyên tố Silic vì thành phần chính của đất là Silic – hiếm từ 50-60% tùy loại đất. Nhưng những hiểu biết và thông tin quan trọng nhất là Silic đó ở dạng hòa tan được hay không, cây trồng có sử dụng được hay không thì ít người có được sự thấu hiểu kỹ càng. Silic trong cát và đá đa phần không thể hòa tan do vậy cây trồng không hấp thụ được. Silic, nguyên tố nhiều đứng thứ 2 trên trái đất, dạng ưu thế của nó là acid mono silic Si(OH)4 ; Acid silic được tìm thấy trong dung dịch đất chỉ chứa khoảng từ 3,5 – 4,0 mg/l ( từ 3,5 – 4,0 ppm). Trong nhiều trường hợp, lượng Si khá lớn nhưng lại không có hoạt tính sinh học và có hàm lượng hữu hiệu thấp khi ở đất có pH > 7 hay trong đất có mặt một lượng lớn

Vai trò của Silic với cây trồng:

Cây trồng hút Silic ở dạng ion SiO₃^2-, hàm lượng dinh dưỡng được tính quy đổi ra % SiO₂

Cây trồng kể cả cây non cũng lấy được silic trong đất. Khi nhu cầu thấp thì số lượng SiO₂ dễ tiêu trong đất còn có thể đủ thỏa mãn nhu cầu, nhưng khi nhu cầu cao không khỏi có hiện tượng thiếu Si.

Tất cả các loại cây trồng đều chứa silic. Đặc biệt là cây hòa thảo. Lượng silic cây lúa hút ở năng suất 8,6 tấn/ha là 890kg SiO2/ha, riêng trong vỏ trấu, số lượng silic là 235kg SiO2/ha, cao nhất trong các yếu tố gần gấp 3 lần kali là yếu tố cao thứ hai. Vai trò sinh lý của silic chưa được nghiên cứu nhiều. Có ý kiến cho rằng silic không có vai trò gì đặc biệt ngoài tác dụng làm cứng mô chống đỡ. Người ta đã trồng cây trong dung dịch không có silic và nhận thất rằng cây vẫn phát triển bình thường. Nhận xét của Viện lúa quốc tế cho thấy rằng silic có các tác dụng sau đây đối với lúa:

– Giúp cho chống sự xâm nhập vủa vi khuẩn và nấm gây bệnh. Nếu cây lúa có tỷ lệ siliec cao thì sâu đục thân, sâu cuốn lá cũng khó xâm nhập.

– Làm cho lá đứng giúp cho cây quang hợp tốt.

– Làm cho cây cứng chống được đỗ.

– Làm giảm sự mất nước guips cho cây chống hạn và chống nóng.

– Làm tăng khả năng oxy hóa của rễ lúa làm giảm tác hại do hút quá nhiều sắt và mangan.

Các tác dụng khác được ghi nhận và ở nhiều loại cây là:

– Cần cho sự tạo thành diệp lục, cần thiết cho quang hợp.

– Làm tăng hiệu quả sử dụng phân lân và hiệu quả sử dụng phân đạm.

– Làm cho thuốc lá dễ cháy hơn và làm tăng chất lượng thuốc lá.

Như vậy silic có tác dụng chủ yếu đến tính chống chịu: thiếu ánh sáng, thiếu nước, nhiệt độ cao và sâu bệnh hại.

Chính do khả năng tính chống chịu này mà silic càng ngày càng được chú ý khi sản xuất càng đi vào hướng thâm canh, gỡ mối khó khăn căn bản khi sử dụng các giống mới: giống cho năng suất và chất lượng sản phẩm cao thường có tính chống chịu yếu.

Hiệu quả của bón silic cho cây trồng chưa nhiều nhưng kết quả ban đầu cho thấy đối với một số cây như thuốc lá, dưa chuột, ngô và lúa đặc biệt là lúa đồi, lúa mì, lúa mạch cao lương bón silic lợi nhiều mặt và tăng năng suất. Lúa trồng trên đất bạc màu thoái hóa và lúa đồi cần chú ý bón silic. Trên đất đồi, silic dễ tiêu ít hơn đất lúa nước, lúa thường hay bị bệnh đạo ôn hơn lúa nước. Bón silic có thể làm giảm bệnh.

Vì số lượng silic trong đất cao cho nên định lượng silic trong đất không ích lợi cho việc xác định nhu cầu cần bón. Định lượng silic trong cây có thể phù hợp hơn. Theo Yoshida khi lượng silic trong cây lúa < 5% thì cây lúa thiếu silic nghiêm trọng và nếu lượng SiO2 < 11% bón silics cho lúa có hiệu quả.

►►► Xem thêm: Vai trò của hàn the trong sản xuất phân bón nông nghiệp

Các loại phân bón cung cấp Silic cho cây và đất.

1. Lân nung chảy

Phân lân nung chảy (Văn Điển, Ninh Bình) chứa 24 – 32% SiO₂.

Như vậy bón 60kg/ha P₂O₅ (360kg phân) có thể cung cấp cho cây 86 – 115 kg SiO₂ cho cây lúa, đủ thỏa mãn nhu cầu về silic.

2. Silicon (H₄SiO₄)

SiO2: 10%

MgO: 6%

CaO: 12%

Sản phẩm của Tập đoàn Fooktien – ThaiLand

3. Thủy tinh lỏng Na2SiO3

Tên tiếng Anh : Sodium silicate , Water glass.

Tên tiếng Việt : Natri silicát.

Tên thường gọi : Thuỷ tinh lỏng , nước thuỷ tinh .

Công thức hoá học : Na2SiO3 , mNa2O. nSiO2.

Hàm lượng: Sodium silicate (Na2SiO3): 40-41%; hàm lượng SiO2: 25 – 27%

Nước (H₂O): 59-60%

Khối lượng phân tử : 284,22.

Ngoại quan: Là chất lỏng trong , sánh , không màu hoặc màu vàng xanh . Có phản ứng Kiềm.

Có độ nhớt rất lớn như keo.

4. Sodium Silicate Pentahydrate

SiO₃Na₂.5H₂O

Tên gọi khác: Metso Beads, Silicic acid, disodium salt; Sodium-m-Silicate; Orthosil; Disodium metasilicate; Disodium Monosilicate; Waterglass; Disodium trioxosilicate;

Hình thức Hạt màu trắng

Hàm lượng:

SiO₂ 28.5 ± 1.0%

Na₂O 28.5 ± 1.0%

H₂O 45.5 ± 1.0%

Fe 100ppm max

5. Silico photphat canxi

Công thức hóa học: CaO₃.P₂O₅.SiO₂ (Silicophotphat canxi)

Hàm lượng

P₂O₅: 63 – 64%

CaO: 21 – 26%

SiO2: 10 – 11%

6. Xỉ lò cao (phế thải của ngành công nghiệp luyện gang thép)

Thành phần hóa học:

CaO: 35 – 45 %

SiO₂: 30 – 40%

Al₂O₃: 10 – 20%

MgO: 2 – 20%

7. Một số khoáng sản chứa Silic Secpentine

2Mg.2SiO₃.2H2O hay Mg₃H₄₂O₉

MgO: 18-25%

SiO₂: 40-48%

8. Magnesium Oxide

SiO₂ 37,82%

CaO 4.26%
CaCO₃ 7.61%
MgO 35.46%
MgCO₃ 74.18%
Fe₂O₃ 11.18%
Fe Total 7.82%
MnO 0.0165%

Silic – Vai trò khoa học đã được nhìn nhận

BÀI VIẾT LIÊN QUAN

Ứng dụng chất điều hòa sinh trưởng làm tăng năng suất, chất lượng nông sản (Phần 2)

SẢN XUẤT PHÂN BÓN TỪ NƯỚC THẢI

Hô biến thịt lợn thành thịt bò chỉ sau 30 giây

Cách nhận diện thịt ôi tẩm hóa chất